Bệnh gan nhiễm mỡ- Triệu chứng, chuẩn đoán và biến chứng.

Bệnh gan nhiễm mỡ có thể xảy ra do nguyên nhân là bia rượu, và nguyên nhân không phải do bia rượu hay còn gọi là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (Non – alcoholic fatty disease – NAFLD). Khoảng 30% số người gan nhiễm mỡ không do rượu sẽ có viêm gan rồi dẫn tới viêm gan mạn và xơ gan. Trên siêu âm có thể chia ra nhiễm mỡ gan độ I, II hoặc III nhưng mức độ nặng và nguy hiểm của nhiễm mỡ gan không tương xứng với mức độ nặng trên siêu âm. Ở giai đoạn đầu, tình trạng nhiễm mỡ thường chưa ảnh hưởng nhiều đến chức năng gan nhưng theo thời gian, bệnh sẽ phát triển ngày càng nghiêm trọng và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ ở những giai đoạn đầu thường không có triệu chứng, mà tình cờ phát hiện ra khi khám bệnh trên siêu âm gan. Khi có bệnh gan nhiễm mỡ hay có viêm gan  hoặc xơ gan thì mới có các triệu chứng như sau:

• Đau và khó chịu ở bụng trên bên phải
• Chán ăn
• Có thể có vàng da và vàng mắt, nước tiểu vàng hoặc sậm màu
• Khi có xơ gan có thể xuất hiện thêm các biểu hiện:
• Cổ trướng bụng, phù nề chân
• Giãn nở mạch máu dưới da
• Lá lách to
• Xuất huyết tiêu hoá
• Phù chân
• Đỏ lòng bàn tay
• Ngứa da

Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ

Nguyên nhân chính gây bệnh là do uống nhiều rượu bia hoặc thức uống có cồn trong thời gian dài. Ngoài ra, những người gặp phải các tình trạng sức khỏe dưới đây cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

• Thừa cân, béo phì
• Nồng độ cholesterol trong máu cao
• Người bệnh viêm gan
• Tiểu đường loại 2
• Các yếu tố rủi ro
• Hội chứng buồng trứng đa nang
• Chứng ngưng thở lúc ngủ
• Suy giảm chức năng tuyến giáp (suy giáp)
• Suy giảm chức năng tuyến yên (suy tuyến yên)
• Người cao tuổi

Một số xét nghiệm phản ánh tình trạng viêm tế bào gan và xơ gan

Để biết được có viêm gan hay không, các bác sĩ thường dựa vào một số chỉ số: ALT (SGPT), AST (SGOT), ALP , GGT và < 35 U/L với nam và < 25U/l với nữ. Ở trạng thái khỏe mạnh, các chỉ số này sẽ dao động trong phạm vi:

• ALT (Alanine Transaminase): < 35 U/L với nam và < 25U/l với nữ
• AST (Aspartate Transaminase): < 35 U/L với nam và < 25U/l với nữ
• ALP (photpho kiềm – APL): 64 – 306 U/L
• GGT (Gamma-glutamyltransferase): ở nam giới < 55 U/L, ở phụ nữ < 38 U/L
• Bilirubin toàn phần: 3.4 – 17.1 μmol/L.
• Bilirubin trực tiếp: 0 – 7 μmol/L

• Bilirubin gián tiếp: 1 – 17 μmol/

Chẩn đoán bệnh gan nhiễm mỡ

Ở giai đoạn đầu, gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ rệt, do đó, khó có thể chẩn đoán. Chẩn đoán dựa vào tiền sử uống bia rượu, hoặc thừa cân béo phì… và gợi ý là gan nhiễm mỡ trên siêu âm.

1.  Xét nghiệm máu

• Đây là xét nghiệm được ưu tiên sử dụng, nhằm mục tiêu:
• Công thức máu
• Kiểm tra nồng độ men gan và chức năng gan
• Đo lượng đường trong máu
• Kiểm tra nồng độ mỡ máu

2.  Xét nghiệm virus viêm gan

Nhằm tìm kiếm sự có mặt của virus gây ra các bệnh viêm gan mạn tính như viêm gan B, viêm gan virus C và những bệnh lý về gan khác.

Biến chứng nguy hiểm của gan nhiễm mỡ

Bác sĩ Khanh chia sẻ, rượu bia là yếu tố hàng thứ hai dẫn đến xơ gan do rượu sau virus viêm gan B. Vì vậy, cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh lý này là hạn chế rượu bia và khi đã có viêm gan thì tuyệt đối không uống bia rượu.

1. Viêm gan

Biến chứng này xảy ra khi mỡ bao phủ các tế bào gan ngày càng nhiều, làm suy giảm chức năng gan. Bệnh gan sẽ tiến triển nhanh khi vừa có virus viêm gan B hoặc C đồng thời uống nhiều bia rượu.

Dấu hiệu đặc trưng khi bệnh phát triển đến giai đoạn này là chán ăn và mệt mỏi nhưng không phải lúc nào cũng có triệu chứng rõ ràng.

2. Xơ gan

Đây là biến chứng chính của bệnh gan nhiễm mỡ. Khi gan cố gắng ngăn chặn những tổn thương đang xảy ra, chẳng hạn như viêm, sẽ tạo ra các vùng sẹo (xơ hóa). Tình trạng viêm gan không ngừng lại thì quá trình xơ hóa sẽ tiếp tục lan rộng.

3. Ung thư gan

Bệnh gan nhiễm mỡ âm thầm tiến triển và nặng lên có thể dẫn tới biến chứng xơ gan và nguy hiểm nhất là biến chứng ung thư gan . Đây là hậu quả của tình trạng viêm gan do gan nhiễm mỡ trong thời gian dài.

Điều trị gan nhiễm mỡ

Hiện nay, y học vẫn chưa tìm ra thuốc đặc trị dành cho bệnh gan nhiễm mỡ. Các phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ  chỉ nhằm làm giảm những ảnh hưởng của triệu chứng bệnh đến sinh hoạt hàng ngày và ngăn không cho bệnh tiến triển nặng. Một lối sống lành mạnh, không rượu bia và kiểm soát tốt các bệnh lý khác (nếu có) là phương pháp tối ưu không chỉ trong điều trị mà còn phòng ngừa gan nhiễm mỡ. Đặc biệt là giảm cân với người thừa cân và béo phì.